Triển khai hiệu quả công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể tiêu biểu của các dân tộc thiểu số

12:00 PM 20/08/2021 |   Lượt xem: 1973 |   In bài viết | 

Bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc của đồng bào DTTS (ảnh tư liệu).

Kế hoạch nhằm tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện có hiệu quả Kết luận số 65-KL/TW, Nghị quyết số 88/2019/QH14 ngày 18/11/2019 của Quốc hội khóa XIV phê duyệt Đề án tổng thể phát triển kinh tế-xã hội (KT-XH) vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030; triển khai kịp thời, đồng bộ, có hiệu quả các chủ trương, chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước liên quan đến công tác dân tộc. Đồng thời xác định những nhiệm vụ trọng tâm, giải pháp chủ yếu, phân công cụ thể các nội dung, kế hoạch của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch để triển khai thực hiện Kết luận số 65-KL/TW.

Ngành Văn hóa xác định cần ưu tiên đầu tư, huy động tổng hợp các nguồn lực hỗ trợ công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể tiêu biểu của các DTTS; trong đó ưu tiên bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của vùng đồng bào các DTTS có tiềm năng phục vụ phát triển du lịch, có nguy cơ mai một, các DTTS rất ít người.

Để triển khai thực hiện Kế hoạch, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xác định triển khai đồng bộ 11 nội dung sau:

1. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền sâu rộng trong Đảng, cơ quan, đơn vị, địa phương và các tầng lớp nhân dân về nội dung Kết luận số 65-KL/TW và Kế hoạch này bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú, phù hợp với điều kiện của đơn vị. Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về văn hóa, gia đình, thể thao, du lịch cho trưởng thôn/bản, nghệ nhân, người có uy tín, đồng bào DTTS ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới.

2. Tập trung thể chế hóa chủ trương, quan điểm của Đảng thành các chương trình, đề án cụ thể, phù hợp với yêu cầu thực tiễn, trong đó tập trung rà soát, sửa đổi, bổ sung các chính sách và xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật  liên quan đến công tác văn hóa, thể thao, du lịch và gia đình vùng đồng bào DTTS và miền núi; hướng đến mục tiêu phát triển bền vững và phát huy lợi thế, tiềm năng của vùng và tinh thần tự lực của đồng bào DTTS.

3. Tiếp tục đầu tư trang thiết bị cho hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở; đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" tại vùng đồng bào DTTS và miền núi; nâng cao năng lực cho người tổ chức hoạt động tại thiết chế văn hóa, thể thao cấp xã và thôn, bản. Tăng cường các hoạt động thông tin về cơ sở;  xây dựng và phát triển đội văn nghệ, câu lạc bộ sinh hoạt văn nghệ dân gian, tạo điều kiện để nhân dân tham gia các phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng; tổ chức các chương trình văn hóa, nghệ thuật phục vụ nhân dân ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng DTTS.

4. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện; ưu tiên bố trí các nguồn lực hỗ trợ phát triển mạng lưới thư viện, không gian đọc, phòng đọc cơ sở, nhà sách, tủ sách… tại vùng đồng bào DTTS và miền núi; tăng cường phát triển văn hóa đọc cho đồng bào DTTS. Tổ chức và hướng dẫn triển khai xây dựng các bộ tài liệu phù hợp với đặc điểm vùng đồng bào DTTS; khuyến khích, hỗ trợ sưu tầm, lưu trữ, số hóa các xuất bản phẩm bằng tiếng dân tộc; tăng cường luân chuyển tài nguyên thông tin và phục vụ thư viện lưu động đến vùng đồng bào DTTS.

Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Nông Quốc Tuấn và Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy ký kết Chương trình phối hợp giữa hai cơ quan, ngày 12/12/2017.

5. Xây dựng, phát triển phong trào thể dục thể thao vùng đồng bào DTTS, đặc biệt là các môn thể thao truyền thống, trò chơi dân gian, từ đó phát huy thành sản phẩm phục vụ phát triển du lịch tại các địa phương; tổ chức hội thi, ngày hội thể thao ở các vùng miền, tạo sân chơi cho đồng bào các DTTS và miền núi.

6. Bố trí nguồn lực để tu bổ, tôn tạo các di tích lịch sử - văn hoá, danh lam thắng cảnh; xây dựng và triển khai các chương trình, dự án, kế hoạch bảo vệ và phát huy các di sản văn hóa vùng đồng bào các DTTS; tổ chức kiểm kê, lập danh mục kiểm kê và xây dựng hồ sơ di sản văn hóa truyền thống các DTTS.

7. Tập trung phát triển du lịch, nhất là du lịch sinh thái, gắn kết du lịch với giữ gìn, phát huy giá trị văn hoá các dân tộc thiểu số; hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng  phục vụ phát triển du lịch, kết hợp bảo vệ môi trường sinh thái nhằm nâng cao đời sống của người dân vùng đồng bào DTTS; triển khai các giải pháp nhằm tăng tỷ lệ lao động là người đồng bào DTTS và miền núi trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ tại các địa phương.

8. Triển khai các hoạt động thông tin, tuyên truyền, nâng cao nhận thức trong cộng đồng các dân tộc nhằm giảm thiểu, xóa bỏ tình trạng tảo hôn, chấm dứt tình trạng hôn nhân cận huyết thống; tuyên truyền, phổ biến các chính sách, pháp luật về gia đình và phòng, chống bạo lực gia đình, bình đẳng giới trong gia đình tại vùng đồng bào DTTS.

9. Tổ chức tuyên truyền việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội; phát huy vai trò của gia đình, cộng đồng trong xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, đẩy lùi mê tín dị đoan trái với thuần phong mỹ tục của dân tộc.

10. Triển khai thực hiện có hiệu quả Dự án "Bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch" thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030.

11. Xây dựng, ban hành và triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình, kế hoạch, đề án, dự án, mô hình thí điểm đầu tư, hỗ trợ công tác bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS nhằm khai thác, xây dựng sản phẩm phục vụ phát triển du lịch tại các địa phương.

Triển khai Dự án "Bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch" thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xác định 02 nhiệm vụ trọng tâm là: Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS (khôi phục, bảo tồn và phát triển bản sắc văn hóa truyền thống của các DTTS có dân số dưới 10.000 người để khai thác, phát triển du lịch); Tổ chức 300 lớp truyền dạy văn hóa phi vật thể của các DTTS rất ít người và các dân tộc khu vực Tây Nguyên; hỗ trợ nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú người DTTS. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch dự kiến sẽ hỗ trợ đầu tư phát triển 325 điểm du lịch tiêu biểu vùng đồng bào DTTS và miền núi; lắp đặt các biển chỉ dẫn tại điểm đến du lịch; sưu tầm, phục chế, phục dựng, trưng bày phù hợp khai thác du lịch tại điểm đến…

Dự án "Bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch" được triển khai thành công cũng là hoạt động cụ thể hóa Chương trình phối hợp về việc “Đẩy mạnh các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch và gia đình vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2017 - 2022” giữa Ủy ban Dân tộc và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Chương trình phối hợp giữa hai cơ quan nhằm tăng cường quản lý nhà nước đối với lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và gia đình đối với vùng đồng bào DTTS và miền núi trong thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế. Đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và tuyên truyền vận động để đồng bào DTTS nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và gia đình. Đồng thời phối hợp trọng việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc, giới thiệu, quảng bá bản sắc văn hóa của đồng bào DTTS, góp phần xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Thanh Hải