Bắc Kạn là tỉnh miền núi phía Bắc, có diện tích tự nhiên 4.859,4 km², dân số 313.905 người, trong đó dân tộc thiểu số (DTTS) có 276.284 người, tương đương 88%; chiếm tỷ trọng lớn nhất trong cơ cấu 34 DTTS sinh sống trên địa bàn tỉnh là các dân tộc: Tày, Nùng, Dao, Mông, Hoa.

Tỉnh Bắc Kạn đã quan tâm triển khai thực hiện tốt các nhiệm vụ về công tác dân tộc, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh của tỉnh. Hệ thống chính sách dân tộc được thực hiện đầy đủ, kịp thời; các chương trình, dự án đầu tư cơ sở hạ tầng vùng DTTS và miền núi từng bước được đầu tư và phát huy hiệu quả.

Đặc biệt, hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông được đầu tư phát triển đã tạo điều kiện cho hàng hóa thông thương, thúc đẩy sản xuất phát triển, góp phần thực hiện mục tiêu xóa đói, giảm nghèo. Đến nay, trên địa bàn tỉnh, 100% số xã đã có đường ô tô đến trung tâm xã và có điểm bưu điện văn hóa, thư viện xã; 96,5% số hộ được sử dụng điện lưới quốc gia; 95% số hộ ở nông thôn được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh; 100% số xã được phủ sóng điện thoại di động.

Chương trình xây dựng Nông thôn mới tiếp tục được các cấp, các ngành và các địa phương của tỉnh quan tâm chỉ đạo thực hiện. Tỷ lệ hộ nghèo giảm dần qua các năm; đời sống vật chất và tinh thần của người dân vùng DTTS, vùng sâu, vùng xa được cải thiện; diện mạo vùng DTTS và miền núi đã thay đổi căn bản theo hướng tích cực. Từ năm 2016 đến nay, tỉnh đã có 02 xã, 36 thôn đặc biệt khó khăn ra khỏi diện đầu tư của Chương trình 135, có 01 huyện thoát khỏi nhóm huyện nghèo theo Chương trình 30a của Chính phủ. Đồng bào các dân tộc trong tỉnh luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, chấp hành tốt mọi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước.

Bà Triệu Thị Thu Phương - Trưởng ban Dân tộc tỉnh Bắc Kạn cho biết: “Hàng năm, Ban Dân tộc đã chủ động tham mưu cho UBND tỉnh chỉ đạo các cấp, ngành thực hiện các đề án, dự án, chương trình chính sách dân tộc; tuyên truyền, vận động Nhân dân chấp hành và thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác dân tộc và đại đoàn kết toàn dân. Ngành chuyên môn có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cán bộ cơ sở và cộng đồng vùng thụ hưởng chính sách về thực thi nhiệm vụ, giám sát thực hiện các chính sách dân tộc trên địa bàn. Đến nay, cơ bản các chương trình, chính sách đã được triển khai hiệu quả, đồng bào các dân tộc trên địa bàn được thụ hưởng rất phấn khởi, đời sống bà con ngày càng khởi sắc”.

Người dân chuyển đổi mô hình từ đất lúa ngập úng sang trồng cỏ nuôi bò nhốt đã giúp tháo gỡ nhiều khó khăn về kinh tế, vươn lên thoát nghèo.

Để triển khai thực hiện có hiệu quả công tác dân tộc và các chính sách dân tộc, trong thời gian tới, tỉnh Bắc Kạn định hướng tiếp tục quán triệt sâu rộng quan điểm công tác dân tộc của Đảng tới các cấp ủy đảng, chính quyền và Nhân dân, để cả hệ thống chính trị và Nhân dân nhận thức đầy đủ về vị trí, vai trò của công tác dân tộc; xác định rõ công tác dân tộc và thực hiện chính sách dân tộc là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị.

Bên cạnh đó, tỉnh quan tâm chỉ đạo phát triển toàn diện chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội và an ninh, quốc phòng trên địa bàn vùng DTTS; gắn tăng trưởng kinh tế với giải quyết tốt các vấn đề xã hội và bảo vệ môi trường; quan tâm phát triển, chăm lo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cán bộ người DTTS; xây dựng lực lượng cốt cán, phát huy vai trò người có uy tín trong đồng bào DTTS.

Tỉnh chỉ đạo chính quyền các cấp thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, đánh giá việc triển khai thực hiện các chương trình liên quan đến công tác dân tộc, đảm bảo mọi chính sách đều được thực hiện đầy đủ, đúng và kịp thời. Chú trọng nhân rộng các mô hình, điển hình trong việc triển khai, thực hiện chính sách dân tộc, nâng cao chất lượng giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội; phát huy vai trò của đoàn viên, hội viên, người có uy tín trong việc tham gia tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS. 

Tỉnh yêu cầu các cấp ủy đảng, chính quyền cơ sở phải thường xuyên chỉ đạo nắm tình hình Nhân dân để hiểu rõ rõ tâm tư, nguyện vọng và giải quyết tốt những vấn đề nảy sinh trong vùng đồng bào dân tộc; kiên quyết đấu tranh với mọi âm mưu chia rẽ dân tộc trong vùng đồng bào DTTS.

Trong những tháng đầu năm 2021, tỉnh Bắc Kạn đã tập trung tăng cường hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến các chính sách về dân tộc cho mọi tầng lớp nhân dân; tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, phát huy tối đa nội lực của nhân dân trong tham gia thực hiện các chương trình, dự án; lồng ghép các nguồn lực, chương trình, dự án trên địa bàn để đạt hiệu quả cao nhất; làm tốt công tác chuẩn bị, sẵn sàng cho việc triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN bắt đầu từ năm 2022.